Thực đơn
Shahnameh
Shahnameh là một bản tường thuật bằng thơ về tiền sử và lịch sử Iran, bắt đầu từ lúc sáng thế, khi những kỹ thuật (lửa, nấu ăn, luyện kim, pháp luật) được phát hiện và kết thúc cùng với cuộc chinh phục Ba Tư của người Hồi giáo. Tác phẩm theo một trình tự thời gian không thực sự chính xác, nhưng nó có một sự chuyển động tổng thể theo thời gian. Tuy có một số nhân vật sống đến hàng trăm năm nhưng hầu hết đều sống lâu như người thường. Firdowsi diễn giải rằng, các vị Shah đến và đi, anh hùng, ác nhân đến và đi, chỉ có một thứ duy nhất vẫn tồn tại, đó chính là Iran.
Theo nhà Iran học Zabihollāh Safā, nội dung có thể được chia thành ba giai đoạn:
Bao gồm các câu thơ kể từ thời sáng thế và vị vua đầu tiên là Keyumars. Cháu nội của Keyumars là Hushang phát hiện ra lửa và cho ra đời lễ hội lửa Sadeh hàng năm. Người chăn cừu Jamshid trở thành vị vua vĩ đại trong sự ưu ái của Thần Ahura Mazda, cai trị các vùng đất thịnh vượng và tiêu diệt ác quỷ Deev. Jamshid cũng cho ra đời ngày lễ mừng năm mới Nowruz của người Ba Tư, được tổ chức vào ngày 20/03 hàng năm.
Đứa con của quỷ Ahriman là người rắn độc ác Zahhak, đã giết Jamshid và trở thành vị vua mớI Ahriman hôn lên vai Zahhak, và từ vị trí ấy nảy ra hai con rắn lớn. Zahhak cố chặt đứt con rắn nhưng chúng lại mọc lần nữa, ông đã bị nguyền rủa. Loài rắn này cần ăn não tươi của trai trẻ mỗi ngày. Lo sợ cho tính mạng của mình, Zahhak phải thỏa mãn yêu cầu của chúng. Điều này dẫn đến cuộc nổi dậy của người thợ rèn Kaveh, người đã từ chối hy sinh đứa con trai cuối cùng của mình. Kaveh phát động cuộc nổi dậy với một lá cờ là tấm da người đặt trên mũi giáo. Với sự giúp đỡ của nhân dân và hoàng tử Fereydun, người sau này trở thành vua, họ bắt Zahhak và xích ông ở núi Damavand miền bắc Iran, ngọn núi lửa cao nhất ở châu Á và là đỉnh cao nhất ở Trung Đông.
Về phần vua Fereydun, ông có ba người con trai là Salm, Tur và con út Iraj. Họ đảm nhận ba góc của thế giới sau khi vua cha qua đời, Iraj thừa kế đế chế Ba Tư. Điều này nhen nhóm sự ghen tức của hai người anh trai, dẫn đến đoạn sử thi kể về cuộc chiến tương tàn giữa các anh em. Iraj đã bị Tur giết chết, và cháu trai của Iraj là Manuchehr trở thành vua của Ba Tư để phục thù cho cái chết của ông nội,
Thời đại anh hùng là những bài thơ kể về chuyện tình huyền thoại, sử thi anh hùng và những trận đánh. Sam là người bạn đồng hành của vua Manuchehr, trở thành cha của Zal. Zal sinh ra đã bị bạch tạng với mái tóc trắng và làn da xanh xám. Manuchehr nghĩ rằng đứa trẻ là ma quỷ nên ruồng bỏ Zal và bỏ cậu trên đỉnh núi Damavand cho chết.
May mắn thay, chim thần Simorgh nhân ái và khôn ngoan tìm thấy Zal rồi nuôi dưỡng cậu. Simorgh đã trải nghiệm sự suy tàn của cả ba thế giới cổ đại, bà biết tất tần tật về mọi thời kỳ. Khi Zal đã lớn, anh rời xa sự bao bọc của Simorgh. Simorgh cho anh ba cọng lông vàng từ cánh để Zal có thể đốt cháy bất cứ khi nào cần sự giúp đỡ từ Simorgh. Zal gặp và yêu công chúa Rudabeh, người bị cuốn hút bởi cá tính và sự khôn ngoan của chằng. Cuối cùng, họ kết hôn và sinh ra bé trai Rostam. Rostam lớn lên trở thành người anh hùng vĩ đại nhất của Ba Tư. Ông trải qua bảy cuộc phiêu lưu được gọi là “Bảy nhiệm vụ của Rostam”, nơi ông cùng con ngựa Rakhsh trung thành và mạnh mẽ chiến đấu với những con quỷ trắng, phù thủy xinh đẹp, rồng, sư tử và các vị vua khác.
Rostam yêu nàng công chúa Tahmineh, và họ trở thành cha mẹ của Sohrab. Rostam tặng Sohrab món quà là một chiếc vòng tay, dành cho cậu khi trưởng thành và rời xa cha mẹ. Sohrab lớn lên mà chưa bao giờ nhìn thấy cha Rostam của mình. Vài năm sau khi quân đội của Rostam và Sohrab gặp nhau trong một trận chiến. Cha và con trai đã không biết nhau cho đến khi Rostam đánh trọng thương Sohrab trong một cuộc chiến. Khi Sohrab chết trong vòng tay của mình, Rostam mới nhận thấy chiếc vòng ở cổ tay vị chiến binh trẻ. Rostam đau đớn nhận ra rằng ông đã giết chết con trai mình.
Chuyện tình huyền thoại khác kể về Bijan, con trai của một hiệp sĩ nổi tiếng Ba Tư và Manijeh, công chúa của đế chế Turan, ngày nay gọi là Trung Á, kẻ thù lớn nhất của Ba Tư. Câu chuyện tình yêu này cuối cùng dẫn đến một cuộc chiến tranh sử thi giữa hai đế quốc.
bao gồm những tài liệu lịch sử bắt đầu từ triều đại của vua Parthia sau khi lãnh thổ của Iran được giải phóng từ đất nước Hy Lạp và Macedonia. Trọng tâm được đặt nhiều vào các triều đại kế tiếp của các hoàng đế Sassanid, thông qua một lối kể sắc sảo. Shahnameh kết thúc với công cuộc chinh phục của Hồi giáo Ả Rập vào Ba Tư vào năm 651. Ferdowsi miêu tả sự kiện này theo lối đầy chất thơ, và coi đó là một thảm họa nghiêm trọng với sự xuất hiện của “đội quân bóng đêm”.
Thực đơn
ShahnamehLiên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Shahnameh